Er yr holl ddatblygiadau technolegol yr ydym wedi’u gweld ers dechrau’r 21ain ganrif, mae rhai cymunedau gwledig anghysbell yng Nghymru yn dal i gael trafferth gyda chyflymder band eang a chysylltedd anghyson.
Mae canolfannau trefol fel Caerdydd, Wrecsam ac Abertawe yn mwynhau cysylltiad rhyngrwyd cyflym iawn, yn ogystal â’r rhwydwaith 5G newydd sbon tra bod eu cymheiriaid gwledig yn llai tebygol o wneud hynny.
Fodd bynnag, mae Crossflow Energy, mewn partneriaeth â Vodafone, yn anelu at wella cysylltedd digidol mewn cymunedau gwledig yma yng Nghymru a gweddill y DU.
Yn y blog hwn, byddwn yn archwilio sut y byddai tyrbinau SMART Crossflow yn gweithio ac a allent ddarparu ffordd gynaliadwy o bontio’r rhaniad digidol.
Sut bydd y tyrbinau SMART yn gweithio?
Mae Crossflow Energy yn honni bod eu tyrbinau SMART yn ffynhonnell cynhyrchu pŵer sy’n gyfeillgar i’r amgylchedd, yn syml i’w hadeiladu.
Yn ôl pob sôn, mae’r tyrbinau hyn yn gallu gweithredu’n ddibynadwy dros ystod o gyflymder gwynt, tra bod yr haenen solar yn cynnig hyd yn oed mwy o ddal ynni adnewyddadwy. Yn hanfodol, dywedir bod y dyluniad ysgafn yn golygu y gall gynaeafu’r egni gwynt mwyaf posibl a hunan-gychwyn ar gyflymder gwynt isel.
Mae Crossflow wedi dweud mai un o’r nodweddion allweddol yw ei gyflymder cylchdro isel, a deallir ei fod yn golygu ei fod yn fwy diogel i fywyd gwyllt, gan ei fod yn arbennig o gyfeillgar i adar ac ystlumod, tra bod llygredd sŵn yn cael ei gadw i’r lleiaf posibl oherwydd y dirgryniadau llai.
Mae tyrbin Crossflow yn pweru’r mast ffôn, ac mae ei harddwch yn ei symlrwydd. Nid oes angen gosod ceblau trydan wrth osod y tyrbin ac mae’n hawdd iawn i’w gydosod ac addasu sy’n golygu y gellir ei wneud yn is mewn cyfnodau o dywydd garw.
Yn y pen draw, mae Crossflow yn honni bod eu tyrbin yn ffynhonnell bŵer ddibynadwy a gwyrdd a all helpu i ddarparu’r cysylltedd sydd ei angen ar gymunedau.
Mast arloesol Sir Benfro
Y gymuned gyntaf i dreialu mast Vodafone sy’n hunan-bweru gan ymgorffori’r tyrbin Crossflow yw Eglwyswrw, pentref yng nghanol cefn gwlad Sir Benfro.
Bydd y treial, a gynhelir yn Home Farm, Eglwyswrw yn rhoi gwybodaeth i Vodafone a Crossflow am faint o bŵer y gall y tyrbin gwynt a’r paneli solar ei gynhyrchu, yn ogystal â chapasiti storio ynni’r batri.
Er mwyn sicrhau bod cysylltedd yn cael ei gynnal ar gyfer y gymuned, bydd y mast yn parhau i fod yn gysylltiedig â’r grid trydan fel ffynhonnell wrth gefn.
Mae’r darparwr rhwydwaith symudol wedi dweud ei bod wedi cymryd dwy flynedd i ddatblygu a mireinio’r prototeip gyda Crossflow. Yn ogystal â’r safle prawf yn Eglwyswrw, mae Vodafone yn gobeithio gosod un arall yng Nghymru cyn bo hir.
Cysylltu cymunedau
Y gobaith yw y gallai mastiau hunan-bweru helpu Vodafone i ddarparu cysylltedd â lleoliadau anodd eu cyrraedd a chynyddu cyfranogiad digidol.
Dywedodd Vodafone am y cynllun: “ Er mwyn cyflawni 95% o ddarpariaeth tirfas y DU erbyn 2025, a’n nod o weithredu sero net yn y DU erbyn 2027, mae angen atebion arloesol.
“Her fawr yw darparu cysylltedd i ‘fannau digyswllt’, sydd yn aml heb gyflenwad trydan.
“Mae dod â gwasanaethau symudol a rhyngrwyd i gymunedau gwledig yn helpu i roi hwb i’r economi leol, yn mynd i’r afael ag unigedd ac yn cau’r rhaniad digidol gwledig.”
Nododd adroddiad ‘Connected Nations’ Ofcom fod rhwng 79% ac 86% o dir y DU wedi’i orchuddio â derbyniad ffonau symudol ar draws yr holl rwydweithiau, fodd bynnag, mae gan y Rhwydwaith Gwledig a Rennir darged o 88% o ddarpariaeth màs tir erbyn 2024.
Mae’n hanfodol bod cymunedau gwledig yn gallu cymryd rhan yn yr economi ddigidol ehangach gan y gall helpu i roi hwb i’r economi leol drwy roi’r gallu i fusnesau lleol gyrraedd cynulleidfa ehangach.
Gall gwell derbyniad symudol hefyd helpu’r rhai yn y sectorau amaeth i gyfathrebu â busnesau y maent yn cyflenwi iddynt.
Mae Baileys and Partners wedi mynychu Sioe Môn yn ddiweddar ac wedi arddangos tyrbin Ynni Crossflow ac yn credu y gall buddsoddi mewn ynni gwyrdd roi hwb sylweddol i gymunedau gwledig.
Darganfyddwch fwy am arbenigedd Baileys and Partners ar ynni adnewyddadwy yng Ngogledd Cymru yma.